भाषासु मुख्या मधुरा दिव्या गीर्वाण भारती।
तस्यां हि काव्यं मधुरं तस्मादपि सुभाषितम्॥

Monday, September 22, 2025

१४२६. नाहं वसामि वैकुंठे योगिनां हृदये रवौ।

 मद्भक्ता यत्र गायन्ति तत्र तिष्ठामि नारद ॥


अर्थ : परमेश्वराने भक्तीचा महिमा सांगितला आहे.

(श्रीकृष्ण म्हणतात) हे नारदा, मी वैकुंठात (देखील) नसतो, योगाचरण करणाऱ्याच्या कडे (सुद्धा) नाही, सूर्यावर नाही,(पण) माझे भक्त जिथे (नाम) गायन करतात तिथे मी उभा राहतो.

अर्थ हिन्दी :

श्रीकृष्ण, नारद मुनि से कहते हैं कि मैं न तो अपने वैकुंठ (निवास स्थान) में रहता हूँ और न ही योगियों के हृदय में रहता हूँ, बल्कि मैं तो वहीं निवास करता हूँ जहाँ मेरे भक्त मेरे नाम का कीर्तन (गायन या गुणगान) करते हैं। 

Meaning in English : 

(Lord Krishna says) "O' Narada, I do not reside in Vaikuntha, nor in the heart of the yogis, nor on the sun, but I stand wherever my devotees sing (my name).

Thursday, September 18, 2025

१४२५. अङ्गेन गात्रं नयनेन वक्त्रं न्यायेन राज्यं लवणेन भोज्यम्।

धर्मेण हीनं खलु जीवितं च न राजते चन्द्रमसा विना निशा ॥

अर्थ :

एखादा अवयव योग्य नसेल, डोळ्यांशिवाय चेहरा,अन्यायाने चालवले जाणारे राज्य,मिठाशिवाय जेवण, अधर्मानी जगणं, चंद्र (आकाशात) नसलेली रात्र या गोष्टी कंटाळवाण्या होतात.

Thursday, September 4, 2025

१४२४. ऐश्वर्यस्य समग्रस्य धर्मस्ययशसः श्रियः |

ज्ञानवैराग्ययोश्चैव षण्णां भग इतीरणा || 


हा विष्णुपुराणात आला आहे.  (विष्णु पुराण ६\५\७४) काही ठिकाणी धर्मस्य ऐवजी वीर्यस्य असा शब्द आहे. 


अर्थ:

संपूर्ण समृद्धता, धर्म , कीर्ती, ज्ञान आणि वैराग्य असणे या सहा गोष्टी एकदम असतात त्याला "भग" असे म्हणतात.

या सर्वांचा स्वामी असल्याने देवाला "भगवान " असे म्हणतात.