'स्व ' जन: 'श्व 'जन: मा भूत् 'सकलं ' ' शकलं '; ' सकृत् ' 'शकृत्' ||
अर्थ
हे बाळ; जरी तू पुष्कळ शिकला नाहीस [तरी चालेल] पण व्याकरण मात्र शिक. [निदान] स्वजन [आपले नातेवाईक च्याऐवजी ] श्वजन [कुत्रा]; सकल [च्याठिकाणी] शकल [तुकडा] सकृत् [च्यासाठी] शकृत् [शेण] असे अर्थ व्हायला नकोत.
ह्या संस्कृत सुभाषितांचा अर्थ सौ. मंगला केळकर यांनी समजावून सांगितला आहे.
भाषासु मुख्या मधुरा दिव्या गीर्वाण भारती।
तस्यां हि काव्यं मधुरं तस्मादपि सुभाषितम्॥
तस्यां हि काव्यं मधुरं तस्मादपि सुभाषितम्॥
Monday, October 31, 2011
४८८. यद्यपि बहु नाधीषे तथापि पठ पुत्र व्याकरणम् |
Friday, October 28, 2011
४८७. अज्ञ: सुखमाराध्य: सुखतरमाराध्यते विशेषज्ञ: |
ज्ञानलवदुर्विदग्धं ब्रह्मापि नरं न रञ्जयति ||
अर्थ
अडाणी माणसाची समजूत सहजपणे पटते; जाणकाराचे समाधान त्यापेक्षा लवकर करता येते. पण किंचितशा ज्ञानाने गर्विष्ठ बनलेल्या माणसाचे समाधान ब्रह्मदेव सुद्धा करू शकणार नाही.
अर्थ
अडाणी माणसाची समजूत सहजपणे पटते; जाणकाराचे समाधान त्यापेक्षा लवकर करता येते. पण किंचितशा ज्ञानाने गर्विष्ठ बनलेल्या माणसाचे समाधान ब्रह्मदेव सुद्धा करू शकणार नाही.
४८६. स्वायत्तमेकान्तहितं विधात्रा विनिर्मितं छादनमज्ञताया: |
विशेषतः सर्वविदां समाजे विभूषणं मौनमपण्डितानाम् ||
अर्थ
ब्रह्मदेवाने मूर्ख लोकांसाठी अज्ञानाचे [मूर्खपणाचे केवळ] स्वतःच्याच ताब्यात असणारे; सर्व फायदेच असणारे [काहीच तोटा होत नाही असे] पांघरूण - म्हणजेच मौन - बनवले आहे विशेषतः ज्ञानी लोकांच्या समुदायात गप्प बसणे हा मूर्ख लोकांसाठी सुंदर दागिना आहे.
अर्थ
ब्रह्मदेवाने मूर्ख लोकांसाठी अज्ञानाचे [मूर्खपणाचे केवळ] स्वतःच्याच ताब्यात असणारे; सर्व फायदेच असणारे [काहीच तोटा होत नाही असे] पांघरूण - म्हणजेच मौन - बनवले आहे विशेषतः ज्ञानी लोकांच्या समुदायात गप्प बसणे हा मूर्ख लोकांसाठी सुंदर दागिना आहे.
४८५. अपारे काव्यसंसारे कविरेक: प्रजापति: |
यथास्मै रोचते यद्वत्तथा तथा वै परिवर्तते ||
अर्थ
अमर्याद अशा काव्यसृष्टी मध्ये कवि हा एकटाच ब्रह्मदेव [कर्ता- करविता] असतो. ते [जग] त्याला जसं आवडत तसं ते फिरत [काव्यात्म न्याय सामान्यतः वाङ्मयात वापरलेला असतो या जगातल्या प्रमाणे चांगल्या माणसांचे हाल कवि होउ देत नाहीत. कपट करणा-राला शिक्षा मिळते.]
अर्थ
अमर्याद अशा काव्यसृष्टी मध्ये कवि हा एकटाच ब्रह्मदेव [कर्ता- करविता] असतो. ते [जग] त्याला जसं आवडत तसं ते फिरत [काव्यात्म न्याय सामान्यतः वाङ्मयात वापरलेला असतो या जगातल्या प्रमाणे चांगल्या माणसांचे हाल कवि होउ देत नाहीत. कपट करणा-राला शिक्षा मिळते.]
४८४. शरीरस्य गुणानां च दूरमत्यन्तमन्तरम् |
शरीरं क्षणविध्वंसि ; कल्पान्तस्थायिनो गुणा: ||
अर्थ
[आपला] देह आणि गुण यात अतिशय मोठ अंतर आहे. शरीर हे क्षणात नष्ट होऊन जातं. पण गुण मात्र कल्प एवढा काल टिकतात. [थोड्याशा फायद्यासाठी उच्च तत्व सोडून देऊन आपला सुसंस्कृतपणा नाहीसा करू नये. आज नाही उद्या आपण मरणारच आहोत.]
अर्थ
[आपला] देह आणि गुण यात अतिशय मोठ अंतर आहे. शरीर हे क्षणात नष्ट होऊन जातं. पण गुण मात्र कल्प एवढा काल टिकतात. [थोड्याशा फायद्यासाठी उच्च तत्व सोडून देऊन आपला सुसंस्कृतपणा नाहीसा करू नये. आज नाही उद्या आपण मरणारच आहोत.]
४८३. अम्भस: परिमाणेन प्रोन्नतं कमलं भवेत् |
स्वस्वामिना बलवता भृत्यो भवति गर्वित: ||
अर्थ
पाण्याच्या प्रमाणा प्रमाणे [पाण्याची पातळी जेवढी वर असेल तेवढ] कमळ अधिक उंचीवर [तरंगत]. स्वतःचा मालक बलाढ्य झाला कि नोकराला [त्याप्रमाणात] माज चढतो. [तो मालकाच्या कर्तृत्वावर असतो.]
अर्थ
पाण्याच्या प्रमाणा प्रमाणे [पाण्याची पातळी जेवढी वर असेल तेवढ] कमळ अधिक उंचीवर [तरंगत]. स्वतःचा मालक बलाढ्य झाला कि नोकराला [त्याप्रमाणात] माज चढतो. [तो मालकाच्या कर्तृत्वावर असतो.]
४८२. कवय: परितुष्यन्ति नैवान्ये कविसूक्तिभि: |
न हि सागरवत् कूपा वर्धन्ते विधुकान्तिभि: ||
अर्थ
कवीच्या चांगल्या वचनांनी [कवनांनी, दुसरे] कवि आनंदित होतात, इतर [सामान्य लोक] नाही. [असे पहा कि] चंद्राच्या चांदण्याने समुद्राप्रमाणे विहिरींना भरती येत नाही. [कविनांच - तेवढ ज्ञान - रसिकता असेल तरच त्याच सौंदर्य ग्रहण करता येत.]
अर्थ
कवीच्या चांगल्या वचनांनी [कवनांनी, दुसरे] कवि आनंदित होतात, इतर [सामान्य लोक] नाही. [असे पहा कि] चंद्राच्या चांदण्याने समुद्राप्रमाणे विहिरींना भरती येत नाही. [कविनांच - तेवढ ज्ञान - रसिकता असेल तरच त्याच सौंदर्य ग्रहण करता येत.]
४८१. सर्वत्र देशे गुणवान् शोभते प्रथितो नर: |
मणि: शीर्षे गले बाहौ यत्र कुत्रापि शोभते ||
अर्थ
गुणी मनुष्य देशात कुठल्याही भागात [किंवा कुठल्याही विषयात जाणकार असला तरी] तो प्रसिद्ध होतो आणि शोभून दिसतो. रत्न डोक्यावर [मुकुटात] गळ्यात [हारात] दंडावर [वाक्यामध्ये] कुठेही घातलं तरी त्याचं सगळीकडे तेज पसरत.
अर्थ
गुणी मनुष्य देशात कुठल्याही भागात [किंवा कुठल्याही विषयात जाणकार असला तरी] तो प्रसिद्ध होतो आणि शोभून दिसतो. रत्न डोक्यावर [मुकुटात] गळ्यात [हारात] दंडावर [वाक्यामध्ये] कुठेही घातलं तरी त्याचं सगळीकडे तेज पसरत.
४८०. केनामृतमिदं सृष्टं मित्रमित्यक्षरद्वयम् |
आपदां च परित्राणं शोकसन्तापभेषजम् ||
अर्थ
कोणी बरं दोनच अक्षरे असलेले अमृत निर्माण केल असावं. अगदी कुठल्याही दु:खावर औषध आहे आणि संकटापासून ज्याच्यामुळे संरक्षण मिळत. [तो म्हणजे मित्र]
अर्थ
कोणी बरं दोनच अक्षरे असलेले अमृत निर्माण केल असावं. अगदी कुठल्याही दु:खावर औषध आहे आणि संकटापासून ज्याच्यामुळे संरक्षण मिळत. [तो म्हणजे मित्र]
Thursday, October 20, 2011
४७९. यथा खरश्चन्दनभारवाही भारस्य वेत्ता न तु चन्दनस्य |
एवं हि शास्त्राणि बहून्यधीत्य अर्थेषु मूढा: खरवद्वहन्ति ||
अर्थ
ज्याप्रमाणे चंदनाचे [लाकडांचे] ओझे वाहून नेणारे गाढव ओझे जाणते, पण चंदन [त्याचा सुगंध] जाणत नाही. त्याचप्रमाणे पुष्कळ शास्त्रांचा अभ्यास करूनही मूर्ख माणसे त्यांच्या अर्थाच्या अज्ञानामुळे फक्त ओझेच वाहतात [कष्ट तेवढे करतात, ज्ञानाचा आनंद त्यांना मिळत नाही.]
अर्थ
ज्याप्रमाणे चंदनाचे [लाकडांचे] ओझे वाहून नेणारे गाढव ओझे जाणते, पण चंदन [त्याचा सुगंध] जाणत नाही. त्याचप्रमाणे पुष्कळ शास्त्रांचा अभ्यास करूनही मूर्ख माणसे त्यांच्या अर्थाच्या अज्ञानामुळे फक्त ओझेच वाहतात [कष्ट तेवढे करतात, ज्ञानाचा आनंद त्यांना मिळत नाही.]
Wednesday, October 19, 2011
४७८. "रात्रिर्गमिष्यति ; भविष्यति सुप्रभातं भास्वानुदेष्यति; हसिष्यति पङ्कजश्री: |
इत्थं विचिन्तयति कोषगते द्विरेफे हा हन्त हन्त नलिनीं गज उज्जहार ||
अर्थ
[कमळ मिटल्यामुळे] कळ्यामधे अडकलेला भुंगा असा विचार करत असतो; " रात्र संपेल; सुंदर पहाट येईल; सूर्य उगवेल; कमळ दिमाखात उमलेल [आणि आपण बाहेर पडू] एवढ्यात अरेरे ! [दुर्दैवाने] हत्तीने कमळवेलच उपटली.
अर्थ
[कमळ मिटल्यामुळे] कळ्यामधे अडकलेला भुंगा असा विचार करत असतो; " रात्र संपेल; सुंदर पहाट येईल; सूर्य उगवेल; कमळ दिमाखात उमलेल [आणि आपण बाहेर पडू] एवढ्यात अरेरे ! [दुर्दैवाने] हत्तीने कमळवेलच उपटली.
Tuesday, October 18, 2011
४७७. बन्धनानि किल सन्ति बहूनि ; प्रेमरज्जुमयबन्धनमाहु: |
दारुभेदनिपुणोऽपि षडङ्घ्रि: निष्क्रियो भवति पङ्कजकोषे ||
अर्थ
बंधन तर बरीच [बऱ्याच प्रकारची] असतात. पण प्रेमाच्या धाग्यांच बन्धन [तोडण्यास सर्वात कठीण] असे सांगतात. [असे पहा कि] लाकडे पोखारण्यात निष्णात अश्या भुंग्याला देखील [अतिशय कोमल असूनही] कमळाच्या पाकळ्या [कुरतडून बाहेर पडण्यास असमर्थ ठरतो] निष्क्रीय बनवतात. [भुंगा मध खायला गेल्यावर सूर्यास्त झाला तर कमळ मिटत आणि तो आत अडकतो.]
अर्थ
बंधन तर बरीच [बऱ्याच प्रकारची] असतात. पण प्रेमाच्या धाग्यांच बन्धन [तोडण्यास सर्वात कठीण] असे सांगतात. [असे पहा कि] लाकडे पोखारण्यात निष्णात अश्या भुंग्याला देखील [अतिशय कोमल असूनही] कमळाच्या पाकळ्या [कुरतडून बाहेर पडण्यास असमर्थ ठरतो] निष्क्रीय बनवतात. [भुंगा मध खायला गेल्यावर सूर्यास्त झाला तर कमळ मिटत आणि तो आत अडकतो.]
४७६. दुन्दुभिस्तु सुतरामचेतनस्तन्मुखादपि धनं धनं धनम् |
इत्थमेव निनद: प्रवर्तते किं पुन: यदि जन: सचेतन: ||
अर्थ
नगारा ही वस्तू तर पूर्णपणे जड [चेतनेचा अंश जरा सुद्धा नसलेली] तरीसुद्धा तिच्या मुखातून सुद्धा धन -धन -धन असा आवाज येत राहतो. तर सजीव माणूस [सतत धन - पैसे पैसे] करतील [यात काय संशय?]
अर्थ
नगारा ही वस्तू तर पूर्णपणे जड [चेतनेचा अंश जरा सुद्धा नसलेली] तरीसुद्धा तिच्या मुखातून सुद्धा धन -धन -धन असा आवाज येत राहतो. तर सजीव माणूस [सतत धन - पैसे पैसे] करतील [यात काय संशय?]
४७५. लङ्कापते: संकुचितं यशो यत् यत्कीर्तिपात्रं रघुराजपुत्र: |
स सर्व एवादिकवे: प्रभावो न कोपनिया: कवय: क्षितीन्द्रै: ||
अर्थ
लंकेच्या राजा रावणाची कीर्ति [जी] कमी झाली आणि श्री रामाची कीर्ति [जगभर] प्रसिद्ध झाली ही सर्व आद्य कवि [वाल्मिकी] यांची करामत आहे. म्हणून राज्यकर्त्यांनी कवी रागवतील असे वागू नये [कवि नर्म विनोदाने आपले महात्म्य सांगत आहे.]
अर्थ
लंकेच्या राजा रावणाची कीर्ति [जी] कमी झाली आणि श्री रामाची कीर्ति [जगभर] प्रसिद्ध झाली ही सर्व आद्य कवि [वाल्मिकी] यांची करामत आहे. म्हणून राज्यकर्त्यांनी कवी रागवतील असे वागू नये [कवि नर्म विनोदाने आपले महात्म्य सांगत आहे.]
४७४. एते सत्पुरुषा: परार्थघटका: स्वार्थं परित्यज्य ये सामान्यास्तु परार्थमुद्यमभृता स्वार्थाविरोधेन ये |
तेऽमी मानुषराक्षसा: परहितं स्वार्थाय निघ्नन्ति ये , ये तु घ्नन्ति निरर्थकं परहितं ते के न जानीमहे ||
अर्थ
स्वतःच्या फायद्याचा त्याग करून दुसऱ्यांची कामे करतात ते सज्जन. स्वतःच्या मतलबाला धक्का न लावता [जेवढी जमेल तेवढी] मदत दुसऱ्यासाठी करतात त्यांना सामान्य लोक म्हणावे. स्वतःच्या फायद्यासाठी दुसऱ्याच नुकसान करता ते मनुष्य रूपी राक्षसच होत. [पण स्वतःचा काही फायदा सुद्धा नसताना] विनाकारणच दुसऱ्यांच नुकसान करणारांना काय म्हणावं ते आम्हाला [सुद्धा] समजत नाही.
अर्थ
स्वतःच्या फायद्याचा त्याग करून दुसऱ्यांची कामे करतात ते सज्जन. स्वतःच्या मतलबाला धक्का न लावता [जेवढी जमेल तेवढी] मदत दुसऱ्यासाठी करतात त्यांना सामान्य लोक म्हणावे. स्वतःच्या फायद्यासाठी दुसऱ्याच नुकसान करता ते मनुष्य रूपी राक्षसच होत. [पण स्वतःचा काही फायदा सुद्धा नसताना] विनाकारणच दुसऱ्यांच नुकसान करणारांना काय म्हणावं ते आम्हाला [सुद्धा] समजत नाही.
Friday, October 14, 2011
४७३. यज्ञोत्सवे स्वपित्रा हठादनाकारिता सती गत्वा |
तनुमजहात्परिभूता क्वापि न गच्छेदनाहूत: || शतोपदेशप्रबन्ध गुमानि कवि
अर्थ
स्वतःच्या वडिलांनी यज्ञासाठी आमंत्रण दिलेले नसता हट्टाने [माहेरच्या प्रेमामुळे] सती तेथे गेल्यावर अपमान झाल्यामुळे सतीने प्राणत्याग केला. [म्हणून] आमंत्रण असल्याशिवाय कुठेही [अगदी जवळच्या नातलगांकडे सुद्धा] जाऊ नये.
अर्थ
स्वतःच्या वडिलांनी यज्ञासाठी आमंत्रण दिलेले नसता हट्टाने [माहेरच्या प्रेमामुळे] सती तेथे गेल्यावर अपमान झाल्यामुळे सतीने प्राणत्याग केला. [म्हणून] आमंत्रण असल्याशिवाय कुठेही [अगदी जवळच्या नातलगांकडे सुद्धा] जाऊ नये.
४७२. न विना परिवादेन रमते दुर्जनो जन: |
काक: सर्वरसान्पीत्वा विनामेध्यं न तृप्यति ||
अर्थ
कुटाळक्या केल्याशिवाय दुष्टांना आनंद होत नाही. कावळ्याला जरी सर्व चवदार पदार्थ मिळाले तरी निषिद्ध पदार्थांचे सेवन केल्याशिवाय त्याचे समाधान होत नाही.
अर्थ
कुटाळक्या केल्याशिवाय दुष्टांना आनंद होत नाही. कावळ्याला जरी सर्व चवदार पदार्थ मिळाले तरी निषिद्ध पदार्थांचे सेवन केल्याशिवाय त्याचे समाधान होत नाही.
Wednesday, October 12, 2011
४७१. सुजना: परोपकारं शूरा: शस्त्रं धनं कृपणा: |
कुलवत्यो मन्दाक्षं प्राणवियोगेऽपि नैव मुञ्चति ||
अर्थ
जीव जाण्याचा प्रसंग आला तरी सज्जन लोक दुसऱ्यावर उपकार करणे; शूरवीर शस्त्र [घेऊन पराक्रम] करणे; चिक्कू माणसे संपत्ती आणि घरंदाज स्त्रिया लज्जा सोडत नाहीत.
अर्थ
जीव जाण्याचा प्रसंग आला तरी सज्जन लोक दुसऱ्यावर उपकार करणे; शूरवीर शस्त्र [घेऊन पराक्रम] करणे; चिक्कू माणसे संपत्ती आणि घरंदाज स्त्रिया लज्जा सोडत नाहीत.
४७०. युक्तं सभायां खलु मर्कटानां शाखास्तरूणां मृदुलासनानि |
सुभाषितं चीत्कृतिरातिथेयी दन्तैर्नखाग्रैश्च विपाटनानि ||
अर्थ
माकडांची सभा असेल तर झाडांच्या [वेड्यावाकड्या] फांद्या म्हणजेच मउसूत बैठका; सभेतली सुंदर भाषण म्हणजे त्यांचे चीत्कार आणि नखांनी आणि दातांनी ओरबाडणे हाच पाहुणचार मिळणार.
अर्थ
माकडांची सभा असेल तर झाडांच्या [वेड्यावाकड्या] फांद्या म्हणजेच मउसूत बैठका; सभेतली सुंदर भाषण म्हणजे त्यांचे चीत्कार आणि नखांनी आणि दातांनी ओरबाडणे हाच पाहुणचार मिळणार.
४६९. यदसत्यं वदेन्मर्त्यो यद्वासेव्यं च सेवते |
यद् गच्छति विदेशं च तत्सर्वमुदरार्थत: ||
अर्थ
माणूस जे खोट बोलतो; नको त्याची नोकरी करतो [किवा नाईलाजाने नको ते भोगतो] परदेशी जातो ते सगळं पोटासाठी.
अर्थ
माणूस जे खोट बोलतो; नको त्याची नोकरी करतो [किवा नाईलाजाने नको ते भोगतो] परदेशी जातो ते सगळं पोटासाठी.
४६८. दुराचारो हि पुरुषो लोके भवति निन्दित: |
दु:खभागी च सततं व्याधितोऽल्पायुरेव च ||
अर्थ
वाईट आचरणाचा माणसाची जगभर निंदा होते. तो नेहमी दु:खी; आजारी आणि अल्पायुषी असतो.
अर्थ
वाईट आचरणाचा माणसाची जगभर निंदा होते. तो नेहमी दु:खी; आजारी आणि अल्पायुषी असतो.
४६७. अगतित्वमतिश्रद्धा ज्ञानाभासेन तृप्तता |
त्रय: शिष्यगुणा ह्येते मूर्खाचार्यस्य भाग्यत: ||
अर्थ
मूर्ख शिक्षक [जर] नशीबवान असेल तर [अभ्यासाच्या विषयात] बेताचि अक्कल; [शिक्षकावर नको इतका] विश्वास आणि वरवरच्या ज्ञानाने समाधान होणे असे तीन गुण? शिष्यामध्ये त्याला मिळतात.
अर्थ
मूर्ख शिक्षक [जर] नशीबवान असेल तर [अभ्यासाच्या विषयात] बेताचि अक्कल; [शिक्षकावर नको इतका] विश्वास आणि वरवरच्या ज्ञानाने समाधान होणे असे तीन गुण? शिष्यामध्ये त्याला मिळतात.
४६६. मात्रा समं नास्ति शरीरपोषणं चिन्तासमं नास्ति शरीरशोषणम् |
मित्रं विना नास्ति शरीरतोषणं विद्यां विना नास्ति शरीरभूषणम् ||
अर्थ
आई सारखं [मुलाच्या] शरीराची वाढ होण्यासाठी दुसर [कोणी करत] नाही. काळजी सारखं शरीर पोखरणार दुसर काही नसतं. मित्रासारख दुसरं कोणी आनंद देणार नसतं शिक्षणासारखा शरीरासाठी दुसरा अलंकार नाही.
अर्थ
आई सारखं [मुलाच्या] शरीराची वाढ होण्यासाठी दुसर [कोणी करत] नाही. काळजी सारखं शरीर पोखरणार दुसर काही नसतं. मित्रासारख दुसरं कोणी आनंद देणार नसतं शिक्षणासारखा शरीरासाठी दुसरा अलंकार नाही.
Tuesday, October 4, 2011
४६५. सर्वथा संत्यजेद्वादं न कंचिन्मर्मणि स्पृशेत् |
सर्वान् परित्यजेदर्थान् स्वाध्यायस्य विरोधिन: ||
अर्थ
[विद्यार्थ्याने] वादावादी संपूर्णपणे टाळावी; कोणालाही [जीवाला] लागेल असे बोलू नये; अभ्यासाला मारक ठरतील अशा सर्व गोष्टी सोडून द्याव्यात.
अर्थ
[विद्यार्थ्याने] वादावादी संपूर्णपणे टाळावी; कोणालाही [जीवाला] लागेल असे बोलू नये; अभ्यासाला मारक ठरतील अशा सर्व गोष्टी सोडून द्याव्यात.
४६४. यदेवोपनतं दु:खात्सुखं तद्रसवत्तरम् |
निर्वाणाय तरुच्छाया तप्तस्य हि विशेषतः ||
अर्थ
दु:खानंतर उपभोगायला मिळालेलं सुख हे अधिक बहारदार वाटतं. उन्हातून तापुन आल्यावर झाडाची सावली जास्त आनंददायी असते.
अर्थ
दु:खानंतर उपभोगायला मिळालेलं सुख हे अधिक बहारदार वाटतं. उन्हातून तापुन आल्यावर झाडाची सावली जास्त आनंददायी असते.
४६३. या कुन्देदुतुषारहारधवला या शुभ्रवस्त्रावृता या वीणावरदण्डमण्डितकरा या श्वेतपद्मासना |
या ब्रह्माच्युतशंकरप्रभृतिभि: देवै: सदा वन्दिता सा मां पातु सरस्वती भगवती नि:शेषजाड्यापहा ||
अर्थ
[बुद्धीचा ] मंदपणा संपूर्णपणे नाहीसा करणारी; ऐश्वर्यसंपन्न अशी; कुन्दाची फुलं, चन्द्र, तुषारांचा हार यांच्याप्रमाणे [नाजूक, तेजस्वी, गोरीपान] असणारी; शुभ्र वस्त्रे धारण करणारी; जिचा हात श्रेष्ठ अशा वीणेच्या दांड्याने सुशोभित झाला आहे अशी; पांढऱ्या कमळावर बसणारी; ब्रह्मा, विष्णु, महेश वगैरे देव जिला नेहमी नमस्कार करतात अशी देवी सरस्वती माझे रक्षण करो.
अर्थ
[बुद्धीचा ] मंदपणा संपूर्णपणे नाहीसा करणारी; ऐश्वर्यसंपन्न अशी; कुन्दाची फुलं, चन्द्र, तुषारांचा हार यांच्याप्रमाणे [नाजूक, तेजस्वी, गोरीपान] असणारी; शुभ्र वस्त्रे धारण करणारी; जिचा हात श्रेष्ठ अशा वीणेच्या दांड्याने सुशोभित झाला आहे अशी; पांढऱ्या कमळावर बसणारी; ब्रह्मा, विष्णु, महेश वगैरे देव जिला नेहमी नमस्कार करतात अशी देवी सरस्वती माझे रक्षण करो.
Subscribe to:
Posts (Atom)