भाषासु मुख्या मधुरा दिव्या गीर्वाण भारती।
तस्यां हि काव्यं मधुरं तस्मादपि सुभाषितम्॥

Monday, December 2, 2013

११५७. जिह्वैकेव सतामुभे फणवतां स्रष्टुश्चतस्रश्च तास्ताः सप्तैव विभावसोर्नियामिताः षट्कार्तिकेयस्य च |

पौलस्त्यस्य दशाभवन्फणिपतेर्जिह्वासहस्रद्वयं जिह्वालक्षशतैककोटिनियमो नो दुर्जनानां मुखे ||

अर्थ

सज्जन लोकांना एकच जीभ असते [ते उलटसुलट - दोन प्रकारे बोलत नाहीत, खरं तसच बोलतात] सर्पांना दोन जिभा असतात. ब्रह्मदेवाला [चार मुखे असल्याने] चार जिभा असतात. अग्नीला सातच जिभा असतील असं ब्रह्मदेवाने ठरवले आहे. कार्तिकस्वामीला सहा जिभा आहेत. दशमुखी [रावणाला] दहा होत्या. शेषाला दोन हजार [सहस्र फणा असल्यामुळे] जिभा असतात. [या सर्वाना जिभा किती याला बंधन आहे पण] लाखो कोटी किती जिभा दुर्जनांच्या मुखांमध्ये आहेत, त्याला काही हिशोबच नाही. [ते कितीही वेळा आपलं बोलणे फिरवू शकतात.]

No comments: